Ademwerk of verbonden ademhaling is een techniek die je helpt om je emoties te reguleren – iets dat we in onze moderne maatschappij verleerd zijn. Maar hoe werkt dat precies? Ik vroeg het aan ademwerktherapeut Brechtje.
We onderdrukken of dramatiseren
Als je ooit iets heftigs hebt meegemaakt, dan weet je het misschien uit ervaring: we hebben de neiging om hevige emoties of te onderdrukken of te dramatiseren. Onderdrukken kan zijn: vluchten in afleiding, jezelf verdoven of ontkennen dat er iets aan de hand is. Dramatiseren is het omgekeerde: je voelt de emotie, maar je blijft erin hangen. Geen van beide reacties is optimaal.
We hebben niet geleerd hoe het moet
Maar kan het dan ook anders? Dat is wat ik hoop te ontdekken tijdens mijn gesprek met Brechtje Koch. “De meeste mensen weten niet hoe ze met hun emoties moeten omgaan”, legt ze uit, “terwijl dat cruciaal is voor ons welzijn.” In haar praktijk Elemental Roots leert ze haar klanten om de connectie te herstellen met hun lichaam. En daarvoor gebruikt ze een techniek die ze verbonden ademhaling noemt.
Wat is emotieregulatie eigenlijk?
Ademwerk helpt je dus om je emoties te reguleren. Maar wat betekent dat? Brechtje legt
het uit: “Emotieregulatie bestaat uit 3 stappen:
- het herkennen van spanning, ongemak, pijn of een trigger;
- insluiten: het ongemak erkennen zonder oordeel.
- doorvoelen, wat leidt tot regulatie.
Elk levend wezen heeft een manier om zich na een stresssituatie terug naar een
kalme staat te brengen. Een ree die is kunnen ontsnappen aan een wolf, zal
bijvoorbeeld schudden om de adrenaline weer te doen zakken. Dat is zelfregulering.
Dieren in het wild doen dit instinctief.”
Denken over emoties
“Wat de mens onderscheidt van de andere dieren, is het rationele deel van ons brein. We denken na over wat we voelen. Dat nadenken is op zich niet problematisch, maar het is iets anders dan emoties werkelijk voelen en toelaten. Ook hier zijn die drie
stappen relevant: herkennen, insluiten en doorvoelen. Nochtans hebben we – net als
wilde dieren – de capaciteit om die emoties correct te ontladen. Maar daarvoor moeten
we connecteren met ons lichaam.”
Wat is ademwerk?
Een manier om opnieuw verbinding te maken met je lichaam, is ademwerk. “Die term zal je al wel eens gehoord hebben,” zegt Brechtje. “Maar ademwerk heeft meerdere betekenissen. Het kan ook slaan op oefeningen die je doet tijdens het mediteren, in de yogales of bij de kinesist. Wat ik aanleer, is verbonden ademhaling. Dat is een specifieke tak van ademwerk. Het herstelt de connectie met je lichaam en je emoties.”
Hoe werkt verbonden ademhaling?
Hoe doe je dat dan, verbonden ademen? “Ademen doe je altijd,” zegt Brechtje. “Onze normale ademhaling bestaat uit 4 fasen: inademen, een korte pauze, uitademen en opnieuw een pauze. Je kan je dat voorstellen als een langgerekte, smalle rechthoek, waarbij elke fase een zijde van de rechthoek is. Bij verbonden ademhaling wordt de rechthoek een cirkel. Je ademt in en uit, zonder pauzes. Dat wordt heel zacht en stap voor stap opgebouwd. Veiligheid staat altijd voorop.”
Hoe voelt het?
“Ademwerk is dus per definitie een stress op je systeem”, gaat ze verder, “want je bouwt extra zuurstof op in je lichaam. Maar je bent niet aan het sporten, dus je lichaam verbruikt die zuurstof niet. Het kan een heel spirituele ervaring zijn. Je wordt een beetje high. Je kan dan ook niet anders dan de controle even los te laten. Hierdoor kunnen onderdrukte emoties en spanningen loskomen.”
Waarom boeken mensen een ademsessie?
“De meeste mensen die bij mij terechtkomen, zijn al naar een psycholoog geweest en hebben daar een plafond bereikt”, vertelt Brechtje. Ze zeggen: ‘Mijn hoofd weet het wel, maar mijn lichaam is niet mee.’ Zoals bij een fobie, wanneer je angst voelt terwijl je weet dat die onterecht is. En soms zijn er ook mensen die blij zijn dat ze een manier hebben gevonden om een trauma te verwerken zonder erover te hoeven praten.”
Wat doet het op lange termijn?
“Veel mensen zeggen dat ze zich door verbonden ademhaling levendiger voelen, meer verbonden met zichzelf en de wereld. Ze voelen zich ook minder een speelbal van wat hen overkomt. En tegelijk kunnen ze beter afstand nemen van drama. Ze kunnen ernaar kijken zonder erin meegesleurd te worden. Dat geeft rust en helderheid in je hoofd.”
De valkuil? Hopen op een quick fix
Ademwerk is een verlichtende ervaring, maar je moet goed begeleid worden, waarschuwt Brechtje. “Het mag niet een zoveelste overlevingsmechanisme worden. Je kan gaan voor de snelle high, maar dan voel je je nadien niet anders. Misschien ben je er dan in aan het vluchten. Ademwerk is ook geen quick fix. Echte transformatie vraagt tijd. Het is dan ook belangrijk om samen te werken met een goede ademwerktherapeut.”
Het belang van de juiste ademwerktherapeut
Maar hoe weet je of je een goede therapeut gevonden hebt? “Durf gerust door te vragen bij de eerste kennismaking”, adviseert Brechtje. “Een goede therapeut zal je nooit proberen te forceren. Er kan namelijk trauma ontstaan als je tijdens verbonden ademhaling niet goed begeleid wordt. In een ademsessie wordt eerst een veilig anker gelegd. We bouwen stap voor stap op vanuit veiligheid. Wat je wil horen is: ‘Hoe diep je gaat, bepaal je zelf’. Dat is een groen licht. En vertrouw jezelf. Voel je je er niet goed bij? Doe het dan niet.”
Welke plaats heeft ademwerk in de westerse geneeskunde?
“Ik vind het belangrijk dat er meer aandacht komt voor de link tussen lichaam en psyche,”, vindt Brechtje, “zeker bij chronische klachten. Meer ruimte voor het bevragen van trauma, vroegere gebeurtenissen en emotionele disregulatie: dat zou een grote stap zijn.”
Over Brechtje
Brechtje Koch is de bezielster van Elemental Roots. Naast het geven van ademwerktherapie, begeleidt ze ook vrouwen bij het doorgronden van het psychische aspect van hun menstruatiecyclus (menstrual cycle awareness) en bij het omgaan met endometriose. Ze is ook verbonden aan Trust for business: een organisatie die de effectiviteit op het werk verhoogt door in te zetten op psychologische veiligheid, emotionele maturiteit en de weerbaarheid van werknemers.